Een clown bij mensen met dementie, nut en noodzaak

Wat is een miMakker en waarom bij MaatContact

Een van de diensten van MaatContact is de miMakker, miMakker Blos om nog specifieker te zijn. Voor mij is de miMakker uiteindelijk de weg geweest waardoor ik me bewuster ben geworden van contact maken en contact hebben. Deze bewustwording is op zijn beurt weer de basis voor MaatContact: samen rust bij dementie. Waar contact is, is er geen of minder plek voor onbegrip, onvermogen en stress. Zo krijg en houd je rust en ontspanning. Het meest essentiële, volgens MaatContact, rond dementie.

Wat is een miMakker?

Een miMakker ziet eruit als clown en heeft als doel contact te maken met mensen waar dat niet, of niet meer, vanzelfsprekend is. Denk hierbij aan mensen met dementie maar ook mensen met een verstandelijke beperking of een meervoudige beperking. De mensen die de titel miMakker gebruiken zijn allemaal opgeleid bij de Stichting miMakkus uit Eindhoven.

Waarom moet je er uitzien als clown?

Bij het behalen van mijn certificaat in 2008 heette de miMakker nog “miMakkus clown”. De clown is ook het eerste wat je ziet. De uiterlijke vertoning; bij een miMakker is dat minimaal in make-up, met een rode neus en vaak kleurrijke andere kleding dan normaal.

Het archetype van de clown zit diepgeworteld. Waar men bij de archetypes als dokter, pastoor of bakker meteen een beeld heeft geldt dit ook voor de clown. Bedenk maar eens waar jij als eerste aan dacht bij het horen van de clown… Voor mensen met dementie blijkt de clown nog onder het niveau van Sinterklaas te zitten. Waar men Sinterklaas niet meer herkent, weet men nog wel wat een clown is. Voor mij is het daarom ook niet gek of vreemd als mensen me Sinterklaas noemen.

Wat doet de clown met mensen?

Bij het herkennen van een clown blijken veel mensen te bedenken dat ze hier om mogen lachen, dat de clown ook fouten maakt en, nog mooier, dat je de clown ook belachelijk mag maken. Je mag mopperen tegen de clown, je mag hem wegsturen en je mag de clown omarmen.

Clown of miMakker

In de ontwikkeling van deze bijzondere vorm van clownerie en de methodiek werd het steeds duidelijk dat het veel meer is dan alleen een clown zijn. Er werd gezocht naar een eigen naam/titel voor de doorontwikkeling van ‘mijn vriend de clown’, ‘clown voor dementerenden’ tot de ‘miMakkus clown’. Want de persoon die zich verplaatst in de wereld van de ander is eerder een maatje, een zielsverwant of een excuus om even anders dan anders te kunnen zijn en doen. Zo kwam men op de nog niet gedefinieerde naam ‘miMakker’, vrij naar ‘mijn maatje’ en duidelijk gelinkt met miMakkus.

Kleine illustratie van wegsturen tot omarmen:

In het verpleeghuis woonde een dame met een vorm van dementie waar nog veel taal aanwezig was. Als Lida kwam ik vaak bij haar even een kopje koffie drinken en bespraken we van wat ons bezighield tot ons gevoel. Mevrouw vond het altijd bijzonder hoe goed ik haar begreep. Dat ik er ook als Blos langs kwam had mevrouw niet door. Als miMakker mocht ik eigenlijk ook niet naar binnen in de huiskamer waar mevrouw de leiding nam; “Ga jij maar weg, zoek maar wat kinderen op om te vermaken!”. Door deze afwijzing voor de clown moest Blos altijd haar best doen om toch even bij de andere mensen in de ruimte langs te mogen gaan. Er ontstond een kwetsbaar evenwicht waarbij mevrouw met haar strenge blik aan de ene kant en Blos voorzichtig en zo onzichtbaar mogelijk aan de andere kant toch binnen mocht komen. Binnen in de huiskamer, maar altijd afgestemd op de regie van mevrouw en gepast voor iedereen.

Weken gingen voorbij tot mevrouw Lida in de gang tegenkwam. Ze stopte, keek me doordringend aan en kwam met haar neus heel dichtbij mijn neus, toen ze zei:

“Ik weet wie jij bent! Jij bent de neus!! Ik heb je nooit wat gevonden, maar je doet het wel heel goed. Voor de andere mensen is het fijn dat jij er bent.”.

Een mooier compliment kon ik als Lida én Blos niet krijgen.

Verrassend: Ontspanning, rust en genieten … de miMakker als instrument om dat te bereiken.